کنتاکتور چیست و چگونه کار می کند؟

در دنیایی که هر روز شاهد نوآوری‌های فناورانه هستیم، شاید تعجب‌آور باشد که هنوز هم از ابزاری ثابت برای کنترل مدارهای الکتریکی استفاده می‌شود. کنتاکتورها، سوئیچ‌های مغناطیسی قدرتمند، همچنان جایگاه خود را به عنوان یکی از ارکان اصلی در صنعت حفظ کرده‌اند.

کنتاکتورها به صنعتگران این امکان را می‌دهند تا از راه دور، برق یک مدار را قطع یا وصل کنند. این ویزگی در صنایع مختلف، از راه‌اندازی موتورهای غول‌پیکر تا کنترل روشنایی ساده، نقش مهمی دارد.  در این مقاله از ولتا کالا می خواهیم هر آنچه که باید در مورد این قطعه  بدانید را به طور کامل بررسی کنیم. با ما  همراه باشید.

کنتاکتور، یک تجهیز الکتریکی برای کنترل جریان در سیستم‌های قدرت و صنعتی است. کاربرد اصلی آن در قطع و وصل جریان برق در تجهیزاتی مانند موتورها، پمپ‌ها و سیستم‌های روشنایی است. مغناطیس قوی contatcor با دریافت دستور از طریق دکمه یا سیگنال الکتریکی، جریان را در مدار قطع یا وصل می‌کند.

ولتا کالا، عرضه کننده انواع کنتاکتور از برندهای معتبر در بازار تجهیزات برق صنعتی، آماده ارائه خدمات به شما عزیزان است. شما عزیزان می توانید برای خرید و استعلام قیمت کنتاکتور به سایت ولتا کالا مراجعه کنید و یا بر روی دکمه زیر کلیک کنید تا از مشاوره رایگان این مجموعه نیز بهره مند شوید.

کنتاکتور مانند یک کلید عمل می‌کند و وظیفه‌اش قطع و وصل جریان در مدارهای الکتریکی با توان بالا است. این کار با استفاده از نیروی الکترومغناطیس انجام می‌شود. زمانی که جریان الکتریکی از بوبین عبور می‌کند، میدان مغناطیسی ایجاد شده، هسته متحرک را به سمت هسته ثابت جذب می‌کند. با این حرکت، تیغه‌های متحرک با تیغه‌های ثابت وصل شده و مسیر جریان برقرار می‌شود.پس از قطع جریان برق از بوبین، میدان مغناطیسی  از بین می‌رود.

در این حالت، فنر هسته متحرک را به عقب رانده و تیغه‌ها از یکدیگر جدا می‌شوند و جریان قطع می‌شود. لازم به ذکر است در صورتی که مدار هسته به طور کامل بسته نشود و فاصله‌ای بین هسته متحرک و ثابت وجود داشته باشد، جریان بوبین افزایش می‌یابد. این امر می‌تواند باعث گرم شدن و سوختن سیم‌پیچ contatcor شود.

اگر ولتاژ بوبین زیاد کاهش یابد، نیروی مغناطیسی به اندازه ی کافی برای نگه داشتن تیغه‌ها در حالت وصل وجود نداشته و کنتاکتور به طور خودکار قطع می‌شود.

کنتاکتورها بیشتر از یک کلید ساده عمل می‌کنند و در بسیاری از کاربردها، نقشی مهمی دارند. در اینجا به برخی از مهم‌ترین کاربردهای آنها اشاره می‌کنیم:

کنتاکتورها نقش کلیدی در راه اندازی نرم موتورهای صنعتی، به خصوص در استارت‌رهای زیمنس دارند. آنها با کنترل جریان اولیه موتور، از شوک و تنش ناگهانی به موتور و شبکه برق جلوگیری می‌کنند. این ویزگی طول عمر موتور را بیشتر و از اتلاف انرژی و گرمای بیش از حد آن می‌کاهد.

کنتاکتورها در سیستم‌های نورپردازی مدرن به طور گسترده استفاده می‌شوند. و می توان از راه دور لامپ‌ها و سایر تجهیزات روشنایی را  کنترل و مدیریت کرد. این امر علاوه بر سهولت استفاده، بهینه‌سازی مصرف انرژی و صرفه‌جویی در هزینه‌ها را نیز به همراه دارد.

از کنتاکتورهای تک پل در خودروها برای کنترل و قطع و وصل جریان در سیستم‌های 12 ولت، مانند چراغ‌ها، سیستم صوتی و برف پاک‌کن‌ها استفاده می‌شود. این کنتاکتورها به دلیل ابعاد کوچک و وزن کم، به طور ایده‌آل برای استفاده در فضاهای محدود خودروها مناسب هستند.

کنتاکتورهای دو پل در سیستم‌های تهویه مطبوع با ولتاژ 240 AC استفاده می شوند. آنها برای کنترل موتور فن، کمپرسور و سایر اجزای اصلی سیستم تهویه مورد استفاده قرار می‌گیرند. استفاده از کنتاکتورها در این سیستم‌ها، به افزایش راندمان و اطمینان‌پذیری آنها کمک می‌کند.

 کنتاکتورها در موارد دیگری نیز استفاده می‌شوند، از جمله:

کنتاکتورها از سه بخش اصلی تشکیل شده‌اند:

مهم‌ترین بخش کنتاکتور هستند. نقش اصلی آن‌ها انتقال جریان الکتریکی است که انواع مختلفی از جمله: کنتاکت‌های قدرت، کنتاکت‌های کمکی و فنرهای کنتاکت دارند.

کویلها نیروی محرکه‌ی کنتاکتور را تامین می‌کنند. پس از عبور جریان الکتریکی از آن، میدان مغناطیسی ایجاد می‌شود. این میدان مغناطیسی، هسته و تیغه‌های کنتاکتور را به سمت خود جذب کرده و در نتیجه آنها را اتصال می دهد.

که محل قرارگیری کنتاکت‌ها و کویل است.  جنس آن عایق (باکالیت، پلی‌کاپرولاکتام، پلیمرهای گرماسخت) است. وظیفه ی  آن : محافظت از کنتاکت‌ها و کویل در برابر عوامل خارجی (گرد و غبار، رطوبت، ضربه و …) عایق‌بندی الکتریکی اجزای داخلی ایجاد حفاظت برای کاربر در هنگام کار با contactor.

کنتاکتورها کلیدهای برقی هستند که با استفاده از نیروی الکتریکی، مسئولیت قطع و وصل جریان‌های بالا را در مدارهای برق الکتریکی دارند. اجزای اصلی کنتاکتور شامل موارد زیر می باشد:

کنتاکتورها بیش از یک کلید ساده عمل می‌کنند و مزایای بسیاری را به همراه دارند من جمله موارد زیر :

با استفاده از کنتاکتور، می‌توانید به راحتی وسایل و تجهیزات را از راه دور روشن یا خاموش کنید. این امر برای مواقعی که در خانه نیستید یا دسترسی به دستگاه‌ها دشوار است، بسیار کارآمد است.

کنتاکتورها طراحی و اجرای مدارهای فرمان را اتوماتیک  می‌کنند. این امر منجر به افزایش کارایی، صرفه‌جویی در زمان و کاهش دخالت انسان می‌شود.

کنتاکتورها می‌توانند با سرعت بسیار بالایی جریان برق را قطع یا وصل کنند. این ویژگی در کاربردهایی که نیاز به واکنش سریع دارند، مانند سیستم‌های ایمنی و اضطراری، بسیار حائز اهمیت است.

همانطور که مشخص است کنتاکتورها این امکان را فراهم می‌کنند که دستگاه‌ها را از چندین محل  کنترل کنید. این ویزگی برای سیستم‌های تهویه مطبوع، روشنایی و سایر تجهیزات که در نقاط مختلف یک ساختمان یا مجموعه نصب شده‌اند، بسیار حائز اهمیت است .

کنتاکتورها از اجزاء باکیفیت بالا تشکیل  شده‌اند که در برابر سایش و پارگی مقاوم هستند. این امر سبب می‌شود که طول عمر مفید آنها بالا رفته و نیاز به تعویض یا تعمیر آنها در طول زمان کاهش یابد.

در صورت قطع ناگهانی برق، کنتاکتور به طور خودکار مدار را قطع می‌کند و مانع صدمه دیدن دستگاه‌ها می شوند. و شایان ذکر است که  کنتاکتورها در قیاس با کلیدهای معمولی از ایمنی بیشتری برخوردار هستند که خطر برق‌گرفتگی را کمتر می کنند.

برای خاموش کردن ایمن، کنتاکتور را از منبع تغذیه اصلی جدا کنید. این کار با قطع برق ورودی به پنل یا تابلو برق حاوی کنتاکتور انجام می‌شود. پس از قطع برق، کنتاکتور را با احتیاط از محل نصب آن جدا کنید. برای این کار به پیچ گوشتی و آچار مناسب نیاز دارید. بعد از جدا کردن کنتاکتور، کنترل کنید تا فنر آرمیچر به طور کامل تخلیه شود. این فنر ب اتصالات را باز می کند و مدار را قطع می کند.

برای آشنایی بیشتر با کنتاکتور باید جریان ‌های نامی کنتاکتورها را مورد بررسی قرار دهیم.  در ادامه به بررسی این جریان ها میپردازیم:

تفاوت کنتاکت کمکی و کنتاکت اصلی

همانطور که گفته شد، کنتاکتور از دو نوع کنتاکت اصلی و کنتاکت کمکی تشکیل شده است. از نظر ساختاری، هر دو نوع کنتاکت برای وصل یا قطع از تیغه‌های فلزی تشکیل شده‌اند . کنتاکت اصلی برای قطع و وصل جریان در مدارهای الکتریکی با توان بالا کاربرد دارد اما کنتاکت کمکی وظیفه‌ای کنترلی دارد .

کنتاکت اصلی قادر به تحمل جریان‌های بالا است اما کنتاکت کمکی برای جریان‌های ضعیف‌تر طراحی شده است. به طور کلی، کنتاکت اصلی عضله اصلی کنتاکتور است که توانایی قطع و وصل جریان‌های قدرتمند را دارد، در حالی که کنتاکت کمکی نقش مغز را ایفا می‌کند و با ارسال سیگنال‌ها، به کنترل سایر تجهیزات و یا هماهنگی بین کنتاکتورها می‌پردازد.

تفاوت کنتاکتور AC و DC

AC یا نیروی مغناطیسی متغیر با فرکانس برق، باعث لرزش هسته و ایجاد صدا می شود. در صورتی کهیا DC نیروی مغناطیسی ثابت، لرزش و صدا را به وجود نمی آورد. کنتاکتور AC برای ایجاد شار مغناطیسی ثانویه و ثابت از حلقه اتصال کوتاه استفاده می کند.

در اکثر کشورها، ولتاژ زیر 65 ولت یا ترانسفورماتور جداگانه برای مدار فرمان استفاده می شود. ولتاژ تغذیه بوبین از ۲۴ تا متفاوت است. در اکثر کشورهای صنعتی برای حفاظت بیشتر، تغذیه بوبین کنتاکتور را زیر ولتاژ حفاظت شده ۶۵ ولت انتخاب می کنند و یا برای تغذیه مدار فرمان، از ترانسفورماتور مجزا کننده استفاده می کنند.

تفاوت کنتاکتور و رله

رله و کنتاکتور هر دو از جمله کلیدهای الکترومغناطیسی هستند که کاربردهای مختلفی در برق و صنعت دارند. با وجود عملکرد مشابه، تفاوت‌های کلیدی نیز بین آن‌ها وجود دارد. رله‌ها برای جریان‌های کم (معمولاً زیر 15 آمپر) طراحی شده‌اند و در مصارف کم‌ توان مانند مدارهای کنترلی و سیگنال‌دهی کاربرد دارند.

کنتاکتورها مناسب جریان‌های بالا (معمولاً بالای 15 آمپر) هستند و برای کنترل موتورها، دستگاه‌های صنعتی و سایر تجهیزات پرقدرت به کار می‌روند. رله‌ها ظرافت بیشتری دارند و در برابر اضافه بار ضعیف‌تر عمل می‌کنند. در صورتی که کنتاکتور ها به دلیل ساختار مستحکم‌تر، در برابر اضافه بار مقاوم‌تر بوده و می‌توان از آن‌ها در شرایط سخت‌تر استفاده کرد.

تفاوت کنتاکتور و کلید

برخلاف کلیدها، کنتاکتورها در هنگام خاموش و روشن شدن هیچگونه سایش مکانیکی بین کنتاکت ها ندارند. به همین دلیل عمر مکانیکی آنها به طور قابل توجهی بیشتر است. کنتاکتورها از دستگاه ها در برابر اضافه بار، اتصال کوتاه و افت ولتاژ به طور موثرتری محافظت می کنند.

با استفاده از کنتاکتورها می توان به راحتی مدارهای فرمان اتوماتیک را طراحی و پیاده سازی کرد. کنترل و فرمان از راه دور ماشین آلات با استفاده از کنتاکتورها به مراتب اقتصادی تر و ایمن تر از روش های سنتی است.

کنتاکتورها می توانند قطع و وصل مصرف کننده را از چندین محل مختلف انجام دهند. با این تجهیز می توان طراحی مدار مناسب می توان سرعت قطع و وصل مدار را به طور قابل توجهی افزایش داد. در صورت قطع برق، مدار مصرف کننده نیز قطع می شود و برای راه اندازی مجدد به استارت دستی نیاز دارد. این امر از خطرات ناشی از وصل ناگهانی دستگاه جلوگیری می کند.

معنای علائم روی کنتاکتور

کنتاکتورها را می توان بر اساس وضعیت کنتاکت ها قبل از تحریک به دو دسته تقسیم کرد:

• کنتاکتور های NO :(Normally Open)

در این نوع کنتاکتورها،  مسیر عبور جریان قطع است. پس از تحریک بوبین، کنتاکت ها بسته شده و مسیر عبور جریان را برقرار می کنند. نشانه ی این نوع کنتاکتورها  علامت NO است.

• کنتاکتورهای NC :(Normally Closed)

در این نوع کنتاکتورها،  مسیر عبور جریان باز است. پس از تحریک بوبین، کنتاکت ها باز شده و مسیر عبور جریان را قطع می کنند. نشانه ی این نوع کنتاکتورها علامت NC است.

برند های معتبر کنتاکتور

در ولتا کالا، به منظور ارائه تجربه‌ای کامل در زمینه انتخاب و خرید کنتاکتور، تلاش کردیم  به دسته‌بندی دقیق انواع کنتاکتورهای سه‌فاز، ارائه اطلاعات فنی و ابعادی کامل، مقایسه‌ی برندهای معتبر و لیست قیمت از جمله قیمت کنتاکتور هیوندای و قیمت کنتاکتور اشنایدر بپردازیم. تعدادی از برندهای معتبر تولیدکننده کنتاکتور قدرت خارجی و ایرانی رادر زیر نام میبریم

• کنتاکتور هیوندای
• کنتاکتور اشنایدر
• کنتاکتور زیمنس
• کنتاکتور هیمل
• کنتاکتور پارس فانال
• کنتاکتور ال اس
• کنتاکتور لواتو
• کنتاکتور چینت

جمع بندی
کنتاکتور را می‌توان یکی از کلیدی‌ترین قطعات در دنیای برق دانست. این وسیله کاربردی در صنایع مختلف و مکان‌های گوناگون، وظیفه‌ای مهم بر عهده دارد. در این مقاله سعی کردیم به طور کامل به بررسی کنتاکتور بپردازیم و به سوال “کنتاکتور چیست؟” پاسخ دهیم. شما می‌توانید برای استعلام قیمت و خرید کنتاکتور به فروشگاه‌های معتبر تجهیزات برق صنعتی از جمله ولتا کالا مراجعه کنید و یا با کارشناسان ما در تماس باشید.