نویسنده: majid jalili 
از کلید اتوماتیک جهت محافظت از برق صنعتی، تأسیسات روشنایی، سیم و کابل و ماشین آلات در برابر اضافه بار و جریان اتصال کوتاه استفاده می شود. فیوزها توانایی حفاظت موضعی و سلکتیو در انواع مختلف شبکه را به طور دائم ندارند به همین علت استفاده از کلیدهای اتوماتیک همواره حائز اهمیت است.
هر کدام از کلید های اتوماتیک دارای کابرد خاصی هستند. این کلید ها دارای رله های هوشمندی از نوع رله های الکترونیکی می باشند (مانند کلید اتوماتیک هوایی)، اما کلیدهای غیر اتوماتیک که فاقد رله هستند، صرفا جهت قطع و وصل مدار مورد استفاده قرار می گیرند(مانند کنتاکتور).
انواع کلید اتوماتیک
کلید های اتوماتیک براساس طراحی و کاربرد به دو نوع تقسیم می شوند که به شرح زیر است:
- کلید های اتوماتیک فشار ضعیف: از این نوع کلید در جریان های پایین، برق فشار ضعیف و برای قطع و وصل کردن مدار زیر بار استفاده می شود.
- کلید های اتوماتیک فشار قوی: این نوع کلید ها که به آن ها دژنکتور نیز می گویند برای قطع و وصل کردن جریان های بالا و برق فشار قوی به کار برده می شود.
کلید های فشار ضعیف و انواع آن
کلید های فشار ضعیف برای تابلو های صنعتی که مدار ولتاژ پایینی دارند استفاده می شود. این کلید ها نیز به انواع گوناگونی تقسیم می شود که در ادامه به آن ها می پردازیم.
کلید های اتوماتیک کمپکت
کلید اتوماتیک کمپکت یکی از انواع کلیدهای الکترومکانیکی فشار ضعیف است که وظیفۀ آن قطع یا وصل مدار الکتریکی است. کلید اتوماتیک کمپکت می تواند آز آسیب رسیدن به کلید که توسط بارهای اضافی ایجاد می شود جلوگیری و مدار را قطع می کند.
عملکرد این کلید به ترکیب کلید معمولی همراه با فیوز شباهت دارد که می توانند با استفاده از رله های میکرولوجیک تعبیه شده درون کلید حفاظت اتصال به زمین، حفاظت موتوری و حفاظت ژنراتوری را تامین کنند. پیشنهاد می شود جهت اطلاعات بیشتر مقاله کلید اتوماتیک کمپکت چیست؟ را مطالعه نمایید.
کلید های اتوماتیک کمپکت دارای رنج جریان متفاوت می باشند که با کد درج شده روی پلاک می توان آن را تشخیص داد. این رنج های جریان به صورت زیر است:
- در سری NSX100 تا رنج 100 آمپر
- در سری NSX160 تا رنج 160 آمپر
- در سری NSX250 تا رنج 250 آمپر
- در سری NSX400 تا رنج 400 آمپر
- در سری NSX630 تا رنج 630 آمپر
- در سری NS16 تا رنج 1600 آمپر
- کلید های هوایی در سری NT16 تا رنج 1600 آمپر
- در سری NW63 تا رنج 6300 آمپر
توجه داشته باشید که قدرت قطع و زمان تاخیر در رنج جریان نامی قابل تنظیم است. برای اطلاعات و آگاهی از قیمت کلید اتوماتیک می توانید روی گزینه زیر کلیک کنید و از کاشناسان ولتا کالا محصول خود را با خیال آسوده خریداری نمایید.
کلید های اتوماتیک هوایی
کلید هوایی در آمپرهای بالا مورد استفاده قرار می گیرد که در دو سری NT و NW تولید می شود. این کلید وظیفه حفاظت مدار از اضافه بار، اتصال کوتاه آنی یا تاخیری و اتصال به زمین را بر عهده دارد.
کلید های اتوماتیک هوایی بیشتر در ورودی تابلو ها که معمولا دارای جریان بالایی هستند، کاربرد دارند و حالت سلکتیو را بین کلید های ورودی و خروجی برقرار می کنند. عمر مفید آن ها نسب کلید های اتوماتیک کمپکت دو برار است و وجود سیستم اطفای جرقه توسط هوای آزاد باعث شده که به کلید های اتوماتیک هوایی معروف شوند.
کلیدهای مینیاتوری
کلید های مینیاتوری بیشتر در جریان های پایین، تابلوهای روشنایی، تابلوهای توزیع با توان کم، حفاظت مدارات کنترل و فرمان تجهیزات و همچنین تأسیسات برقی کاربرد دارند. این کلید از دو قسمت مغناطیسی و حرارتی تشکیل شده است که جریان قطع اتصال کوتاه آن ها بالا نیست. کلید مینیاتوری دارای انواع مختلفی است که پرکاربردترین آن ها نوع B و C یا نوع روشنایی و موتوری می باشد. نوع B در مصارف روشنایی از نوع تند کار بوده اما نوع C کند کار است.
کلید های محافظ موتور
از کلید محافظ موتور که کلید حرارتی نیز به آن ها می گویند در تابلوهای فرمان موتوری استفاده می شود. عملکرد این کلید ها به گونه ای است که موتور را در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه محافظت می کند. این حفاظت به دو صورت انجام می شود:
- جریان حرارتی: زمانی که بار اضافه به موتور اعمال می شود، میزان جریان کشی موتور بالا رفته و باعث داغ شدن آن می شود به این عمل جریان حرارتی گفته می شود.
- جریان مغناطیسی: زمانی که دو فاز اتصال بدنه و فاز یا اتصال فاز و نول در الکتروموتور اتصال کوتاه رخ می دهد می‌دهد باز هم موتور داغ میکند که به این عمل جریان جریان مغناطیسی گفته می‌شود.
کلید های محافظ جان
همانطور که از اسم این تجهیز مشخص است کلید های محافظ جان وظیفه دارند از جان افراد در مقابل خطر برق گرفتگی محافظت و از خطرات جریان نشتی جلوگیری کند. برق گرفتگی یکی از خساراتی است که در صورت عدم رعایت مسائل ایمنی ممکن است برای بشر اتفاق بیفتد استفاده از این کلید در منازل مسکونی، مراکز اداری، تجاری و مجتمع های صنعتی خطر را تا حد زیادی کاهش می دهد.
نتیجه گیری
در این مطلب انواع های گوناگون کلید اتوماتیک و کاربرد آن ها را مورد بررسی قرار دادیم. شما می توانید برای اطلاعات بیشتر با کارشناسان ولتا کالا تماس گرفته و از آن ها مشاوره رایگان دریافت نمایید.
